Το βραβευμένο έργο του Χουάν Κάρλος Ρούμπιο, “Arizona”, ανεβαίνει στην σκηνή του Θεάτρου Αυλαία, μετά από δυο σεζόν στην Αθήνα, με τον Σταύρο Καραγιάννη και τη Νικολέτα Παπαδοπούλου.
Το “Arizona” γράφεται το 2005 με αφορμή ένα δημοσίευμα που διαβάζει ο συγγραφέας στην εφημερίδα: «Αμερικανοί πολίτες έχουν οργανώσει περιπολίες εποπτεύοντας τα σύνορα ανάμεσα στο Μεξικό και τις ΗΠΑ, για να συγκρατήσουν το κύμα των λαθρομεταναστών… Η οργάνωση με το όνομα Minute man, είναι σύμφωνα με τους ιδρυτές της, μια οργάνωση που έχει σκοπό να συζητήσει με τους νότιους γείτονες το θέμα των συνόρων… Το ενδιαφέρον τους είναι ανθρωπιστικό και οι προθέσεις τους αγαθές». Η συγκεκριμένη οργάνωση συνεχίζει να δρα ελεύθερα στην περιοχή της Αριζόνα, ακόμα και σήμερα.
Στις μέρες μας, βλέπουμε να δημιουργούνται τέτοιες ομάδες και στην χώρα μας. Ομάδες που κατευθύνονται από μισαλλοδοξία και μίσος, οπλοφορούν, χρησιμοποιούν βία κατά βούληση, παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους. Κι αυτό σιγά σιγά γίνεται αποδεχτό μέσα σε μια κοινωνία που έχει υποστεί απ’ την μία την οικονομική κρίση και απ’ την άλλη έχει σηκώσει υπέρμετρο βάρος προσφυγικών-μετανασευτικών ροών, την τελευταία δεκαετία.
Στο κείμενο του Χουάν Κάρλος Ρούμπιο, ο Τζώρτζ παίρνει το όπλο για να προστατέψει τη χώρα του από τους Μεξικανούς που επιχειρούν να περάσουν παράνομα τα σύνορα. Προσπαθεί να προστατέψει το σπίτι του από τα φίδια που σέρνονται με θανάσιμο δηλητήριο και χωρίς να το καταλάβεις φτάνουν κάτω απ’ το κρεβάτι σου, όπως λέει. Οι γείτονες είναι κακόβουλοι, φθονεροί και θέλουν να μπουν στις ΗΠΑ για να κλέψουν, να λεηλατήσουν, να σκοτώσουν τα παιδιά τους. Ο Τζώρτζ είναι έτοιμος να εξοντώσει οποιαδήποτε απειλή, που την βλέπει ακόμα και στο πρόσωπο ενός μικρού παιδιού.
Ο φόβος γεννά παραφροσύνη. Οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ίδιος και οι γύρω του, τον κάνουν να πιστεύει πως αποκλειστική αιτία είναι οι μετανάστες. Ο ρατσισμός και ο εθνολαϊκισμός έχουν γεμίσει με λύσσα την ψυχή του. Η προπαγάνδα των ΜΜΕ τον έχει πείσει πως η εγκληματικότητα είναι δημιούργημα των γειτόνων. Επιλέγει να πάρει ένα όπλο και να σκοτώσει κάθε επίδοξο εισβολέα, γιατί αυτό θεωρεί νόμιμο, αλληλέγγυο, εθνικό και ιερό. Αποφασίζει να γίνει ένα αδιαπέραστο φράγμα, προστατεύοντας έτσι την πατρίδα του. Είναι γεμάτος υπερηφάνεια και ευγνωμοσύνη που έχει αναλάβει αυτήν την εθνική αποστολή υψίστης σημασίας, με συμπαραστάτη την γυναίκα του. Αποφάσισαν από κοινού, αντί για διακοπές, να περάσουν ένα μήνα μέσα στην καυτή έρημο της Αριζόνα, προασπίζοντας τα Αμερικανικά σύνορα. Κι όμως, η Μάργκαρετ δεν έχει καταλάβει γιατί ακριβώς διένυσαν 2000 χιλιάδες μίλια και τι ακριβώς ήρθαν να κάνουν σ’ αυτό το αφιλόξενο μέρος. Η σύγχυση και η ανησυχία αυξάνονται μέσα της, όσο οι απαντήσεις που παίρνει από τον σύζυγό της σε αυτονόητα ερωτήματα, της φαίνονται παράλογες, αντιφατικές και κυνικές. Κι όταν θα αρχίσει να διατυπώνει τις ενστάσεις της, θα έρθει στην επιφάνεια η απόσταση ανάμεσα στο ζευγάρι. Θα έρθει στην επιφάνεια το μεγάλο κενό στη μικροαστική ζωή τους. Την Μάργκαρετ και τον Τζώρτζ δεν τους σκοτώνει ένα όπλο. Τους σκοτώνει η νοσηρότητα που κατάφερε να εισχωρήσει στην καρδιά και το μυαλό τους, εξ αιτίας της αδιάφορης, χωρίς αγάπη και νόημα ζωής τους. Τους σκοτώνει εν τέλει, ο φόβος και το μίσος του Ανθρώπου για τον Άνθρωπο.
Η παράσταση
Βρισκόμαστε στην καυτή έρημο της Αριζόνα. Ένας μοναχικός κάκτος, σπάει το μονόχρωμο της κατάλευκης άμμου. Στην σκηνή μπαίνουν η Μάργκαρετ και ο Τζώρτζ. Είναι ντυμένοι με ρούχα καλοκαιρινών διακοπών και φέρουν εξοπλισμό υπαίθριας κατασκήνωσης. Το ζευγάρι στήνει τη σκηνή, ανοίγει τις ξαπλώστρες και τις ομπρέλες του. Το ραδιοφωνάκι τους είναι συντονισμένο με έναν σταθμό που παίζει τον εθνικό ύμνο, κλασσικές αμερικανικές επιτυχίες και συχνές ανακοινώσεις για το πρόγραμμα εθελοντικής προστασίας των συνόρων. Η Μάργκαρετ φέρνει τις μπύρες, την πουτίγκα, φροντίζει τον σύζυγό της, διαβάζει το περιοδικό της, ποτίζει τον κάκτο. Ο Τζώρτζ με το όπλο παρά πόδας, επικοινωνεί μέσω ασυρμάτου με άλλους φύλακες της συνοριακής γραμμής, ανταλλάσουν πληροφορίες, ενθαρρύνουν ο ένας τον άλλο.
Όσο περνάει η ώρα, η θερμοκρασία ανεβαίνει και η καυτή άμμος γίνεται αφόρητη• τα ερωτήματα, που θέτει η Μάργκαρετ, δημιουργούν όλο και μεγαλύτερη ένταση• η αίσθηση του κινδύνου οξύνεται• η αγωνία, η ενοχή και αίσθηση ματαιότητας, θολώνουν το μυαλό• ο Τζώρτζ φτάνει να βλέπει στο πρόσωπο της αγαπημένης του γυναίκας έναν δόλιο εχθρό. Το γεγονός της εσκεμμένης δηλητηρίασης δεκάδων μεταναστών συντρίβει ολοκληρωτικά τον εύθραυστο άξονα της ζωής της Μάργκαρετ και του Τζώρτζ και ο θάνατός τους έρχεται ως πράξη απελπισίας, αλλά ταυτόχρονα και λύτρωσης. Το έργο τελειώνει με την άφιξη του παιδιού. Πέρασε τον φράκτη, δεν ήπιε από το μολυσμένο νερό, αλλά έμεινε μόνο του. Ένα μικρό παιδί, μονάχο, στην χώρα των ευκαιριών, της δοξαστής και δοξασμένης αστερόεσσας.
Συντελεστές
Συγγραφέας: Χουάν Κάρλος Ρούμπιο
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Παντελής Δεντάκης
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Λουβάρη Φασόη
Σκηνικό: Νίκος Δεντάκης
Κοστούμια: Χρήστος Παρασκευόπουλος, Τόνια Πλατσά
Μουσική: Γιώργος Μυζήθρας
Φώτα: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
βίντεο: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου
Εκτέλεση παραγωγής: Κατερίνα Γεωργουδάκη
Υπεύθυνος παραγωγής: Νίκος Κόσβυρας
Παραγωγή: Dinos Film
Παίζουν
Σταύρος Καραγιάννης, Νικολέτα Παπαδοπούλου
Στον ασύρματο ακούγονται οι φωνές των Αλμπέρτο Φάις, Μιχάλη Οικονόμου, Κωνσταντίνου Γαβαλά, Κυριάκου Σαλή, Κατερίνας Λούβαρη Φασόη και των μαθητών και μαθητριών των Δραματικών Σχολών της Αγίας Βαρβάρας και του Πειραϊκού Συνδέσμου.
Διάρκεια: 65 λεπτά
Η παράσταση αφιερώνεται στη μνήμη όλων εκείνων των παιδιών, που προσπάθησαν να περάσουν ένα σύνορο, μία θάλασσα, ένα τοίχος και δεν τα κατάφεραν ποτέ.
