Το Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης με την ευκαιρία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης διοργανώνει εκδήλωση με τίτλο «Η Ημέρα της Ποίησης στο Ι.Μ.Κ. μέσα από τη ματιά της σκηνοθέτιδας Μαίρης Κουτσούρη», με την προβολή τεσσάρων ξεχωριστών ντοκιμαντέρ για τους σπουδαίους ποιητές: Κ. Π. Καβάφη, Α. Σικελιανό, Κ. Βάρναλη, και Α. Εμπειρίκο σκηνοθετημένα με την ευαίσθητη και τεκμηριωμένη ματιά της Μαίρης Κουτσούρη, για την ΕΡΤ.
Τις προβολές την Πέμπτη 21 Μαρτίου 2013, στις 19:00 θα προλογίσουν ο Κώστας Αλαβάνος Συντονιστής του Τηλεοπτικού Καναλιού της Βουλής, ο Συγγραφέας Ανδρέας Στάϊκος και ο Στιχουργός - Δημοσιογράφος Γιώργος Παυριανός. Παράλληλα, από την Τρίτη 19 Μαρτίου έως και την Κυριακή 24 Μαρτίου 2013, από τις 18:00 έως τις 22:00 θα πραγματοποιούνται καθημερινές προβολές των ντοκιμαντέρ για τους τέσσερεις ποιητές στο Video -Room του ΙΜΚ.
Η σκηνοθέτις Μαίρη Κουτσούρη, κόρη του αρχιτέκτονα Ρένου Κουτσούρη και ανιψιά της Αμαλίας Φλέμινγκ, διηγείται για τη ζωή και τις σκηνοθεσίες της: "Από πιτσιρίκα έκανα περάσματα στον κινηματογράφο και βρέθηκα σε σημαντικές παραγωγές όπως το Προξενιό της Άννας του Παντελή Βούλγαρη, Μεγάλος Ερωτικός επίσης του Παντελή, Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις της Φρίντας Λιάππα και άλλες μέχρι που ο Ν. Παναγιωτόπουλος, ο σκηνοθέτης, κάποια στιγμή μου είπε: Μαίρη πρέπει να σταματήσεις να είσαι η μασκότ του σινεμά και να δουλέψεις. Ε, τον άκουσα και δούλεψα 33 χρόνια στην τηλεόραση.
Στα 29 μου βρέθηκα στο BBC, αφού ανέλαβα την ελληνική εκδοχή μιας εκπομπής για τον Μανόλη Ανδρόνικο, και συνεργάστηκα με το βρετανικό δίκτυο και τον παραγωγό Roy Davies. Και ήταν αυτή η πρώτη φορά που κάμερα κατέγραφε τους τάφους της Βεργίνας.
Στο Λονδίνο εργάσθηκα επί σειρά ετών, πάντοτε για το κρατικό κανάλι.
Πριν βρεθώ στην ΕΡΤ έκανα δουλειές που τις λέω «κομάντος» συνεργαζόμενη με ξένες τηλεοράσεις… έβγαζα 9.000 δρχ. την ημέρα, όταν οι άλλοι σκηνοθέτες είχαν
1.000 δρχ. μηνιαίο μισθό... αλλά για να κάνω μια εκπομπή ...σπάω τα νεύρα όλης της τηλεόρασης, μα στο τέλος την προβάλλουν για τριάντα χρόνια.
Προσπάθησα να αναδείξω περισσότερο το έργο των μεγάλων ανθρώπων/ ποιητών και λιγότερο τη ζωή τους. Πρώτα το έργο και μετά η ζωή… Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος κανόνας που ορίζει ότι άλλο είναι το έργο και άλλη η ζωή, ωστόσο εγώ για το έργο προσπάθησα, γι’ αυτό δούλεψα.
Οι προσωπικότητες για τις οποίες δούλεψα στα αφιερώματα, που σκηνοθέτησα, μου δημιούργησαν μια έλξη ενστικτώδη… μόνο έτσι μπορώ να δημιουργήσω ένα αφιέρωμα σε κάποιον. Να γίνει το κλικ. Δεν μπόρεσα να κάνω αφιερώματα σε ανθρώπους που αισθανόμουν πολύ κοντά ή πολύ μακριά μου. Η δουλειά μου βασίστηκε περισσότερο στο ένστικτο… εκείνο καθοδηγούσε τα βήματα μου..."
Η Μαίρη Κουτσούρη σήμερα, επεξεργάζεται το φωτογραφικό της αρχείο σε συνεργασία με τη Ρούλα Μιχαηλίδη, στο Μουσείο Μπενάκη.
Τα ντοκιμαντέρ
Κ. Π. ΚΑΒΑΦΗΣ
(για τα 50 χρόνια από το θάνατό του)
Με φόντο την Αλεξάνδρεια, την πόλη που έζησε και ύμνησε ο ποιητής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π.ΚΑΒΑΦΗΣ (1863 – 1933), μελετητές του έργου του και άνθρωποι που τον γνώρισαν από κοντά φωτίζουν πτυχές της προσωπικότητας και της τέχνης του. Ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Γ.Π. ΣΑΒΒΙΔΗΣ χαρακτηρίζει τον Καβάφη «ποιητή του μείζονος ελληνισμού» και τον κατατάσσει στους πιο σημαντικούς ποιητές του 20ού αιώνα σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Ακολουθεί εκτενής αναφορά στην Αλεξάνδρεια, την πόλη που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον ποιητή, ενώ παρατίθενται στοιχεία του βίου του και των πρώιμων επιρροών που δέχτηκε. Παράλληλα δίνεται το ιστορικό πλαίσιο της εποχής, επισημαίνεται η πνευματική ακμή της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας και γίνεται αναφορά στις σχέσεις του ποιητή με τους σύγχρονους ομοτέχνους του, όπως ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ και ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ. Αναλύεται η θέση της γενιάς του ’30 απέναντι στο καβαφικό ποιητικό έργο, το οποίο αρχικά δίχασε την κριτική αλλά τελικά αποτιμήθηκε θετικά από τον ΓΙΩΡΓΟ ΣΕΦΕΡΗ και τον ΣΤΡΑΤΗ ΤΣΙΡΚΑ. Για το έργο του ποιητή μεταξύ άλλων μιλούν ο νεοελληνιστής ΕΝΤΜΟΥΝΤ ΚΙΛΙ και η ΜΑΡΓΚΕΡΙΤ ΓΙΟΥΡΣΕΝΑΡ. Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλεται σπάνιο φωτογραφικό και έντυπο αρχειακό υλικό, καθώς και πλάνα αρχείου από ιστορικά γεγονότα της εποχής.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Διεύθυνση Παραγωγής: Ισμήνη Σπετσεροπούλου
Σεναριογράφος – κείμενα: Δημήτρης Δασκαλόπουλος
Συνεντεύξεις: Δημήτρης Δασκαλόπουλος
Μουσικός επιμελητής / Συνθέτης: Αιμιλία Ρόδη
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Συρράκος Δανάλης
Έρευνα: Κώστας Παπαδόπουλος
Επιστημονικοί σύμβουλοι: Γ. Π. Σαββίδης
Αφήγηση: Βασίλης Παπαβασιλείου
Τα ποιήματα διαβάζει: Λευτέρης Βογιατζής
Διάρκεια: 58΄
ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ
Το αφιέρωμα στον ποιητή ΑΓΓΕΛΟ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟ (1884-1951) ξεκινά από τον τόπο καταγωγής του, τη Λευκάδα. Παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία που αφορούν το οικογενειακό του δέντρο και τη γνωριμία με την πρώτη του γυναίκα, την Αμερικανίδα Εύα Πάλμερ. Ακολουθεί εκτενής αναφορά στους δύο αυτούς οραματιστές της δελφικής ιδέας, στη διοργάνωση των Δελφικών Εορτών στους Δελφούς το 1927 και το 1930, αλλά και στη συνολική προσφορά τους στην πνευματική ζωή της χώρας. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στον επικήδειο παιάνα που απήγγειλε ο ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ το 1943 στην κηδεία του ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ. Για τον ποιητή μιλά μεταξύ άλλων η δεύτερη γυναίκα του, ΑΝΝΑ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ, η οποία φωτίζει πτυχές της προσωπικότητάς του, αναφερόμενη στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε τη γερμανική Κατοχή, αλλά και την περίοδο της αρρώστιας του. Μνεία γίνεται επίσης στα εμπόδια που τέθηκαν στη βράβευση του ποιητή με το Βραβείο ΝΟΜΠΕΛ. Κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ ακούγονται ηχογραφημένα αποσπάσματα με τη φωνή του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ να απαγγέλλει ποιήματά του ή να μιλά για τη σχέση του με την ΕΥΑ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ. Περιλαμβάνεται επίσης σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό με πλάνα αρχείου από τις Δελφικές Εορτές καθώς και από τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα της εποχής.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Κατωτάκη
Κείμενα: Πέτρος Μαυρουδής
Μουσικός επιμελητής: Αιμιλία Ρόδη
Διευθυντής Φωτογραφίας: Συρράκος Δανάλης
Αφήγηση: Πέτρος Φυσσούν
Κείμενα της Εύας Σικελιανού διαβάζει η Βέρα Ζαβιτσιάνου
Αποσπάσματα από ποιήματα του Α. Σικελιανού διαβάζει ο Αντώνης Αντωνίου
Διάρκεια: 53΄
ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ
(για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του)
Εκπομπή-αφιέρωμα στον ποιητή και πεζογράφο ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ (1884 –1974), εισηγητή της κοινωνικής ποίησης στην Ελλάδα. Στη διάρκειά της ο φακός παρακολουθεί τους σημαντικότερους σταθμούς-ορόσημα της διαδρομής που διήνυσε από τον γενέθλιο τόπο του, τον Πύργο της Βουλγαρίας, στην Αθήνα και από εκεί στο Παρίσι, στην Αργαλαστή Βόλου, στην Αίγινα, αλλά και στον Αϊ-Στράτη, τόπο εξορίας του το 1935. Μέσα από σημειώματα του ποιητή, ξετυλίγεται η προσωπική σκέψη και τα πιστεύω του, ενώ σκιαγραφείται το ιστορικό πλαίσιο της εποχής του. Παρατίθενται πληροφορίες σχετικά με τα παιδικά-νεανικά του χρόνια στη Βουλγαρία, τις σπουδές του στην Αθήνα, τη συμμετοχή του στο κίνημα του δημοτικισμού, τη σταδιοδρομία του ως σχολάρχη και καθηγητή στη δημόσια εκπαίδευση (1908-1926), τη μετεκπαίδευσή του στο Παρίσι, όπου ήρθε σε επαφή με τις μαρξιστικές ιδέες. Παράλληλα παρακολουθείται η ποιητική του παραγωγή, με ιδιαίτερη μνεία στο «Φως που καίει» (1923), εμπνευσμένο από τις αγωνίες και την επαναστατική ορμή του προλεταριάτου, το οποίο προκάλεσε μεγάλη αίσθηση, αλλά και αντιδράσεις που οδήγησαν στην παύση του από τη θέση του καθηγητή στην Παιδαγωγική Ακαδημία του Δ. ΓΛΗΝΟΥ. Ακολουθεί αναφορά στην ποιητική του σύνθεση «Σκλάβοι Πολιορκημένοι» και στο δοκίμιό του «Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική» (1925), το οποίο αποτελεί την πρώτη συστηματική εφαρμογή της μαρξιστικής μεθόδου στον τομέα της λογοτεχνικής κριτικής. Εκτενώς σχολιάζεται η «Αληθινή απολογία του Σωκράτη» (1931), ενώ ιδιαίτερη μνεία επιφυλάσσεται στο μεταφραστικό του έργο, στην αρθρογραφία του, καθώς και στη βράβευσή του με το Βραβείο ΛΕΝΙΝ για την Ειρήνη το 1959.
Για την εκπομπή πραγματοποιήθηκαν γυρίσματα στη Βουλγαρία, σε όλες τις περιοχές στις οποίες έζησε ο ΒΑΡΝΑΛΗΣ, ενώ προβάλλεται σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από το προσωπικό του αρχείο. Πτυχές του έργου και της προσωπικότητάς του φωτίζουν, μεταξύ άλλων, ο ποιητής ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ, ο κριτικός λογοτεχνίας και ποιητής ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΑΛΛΑΣ, οι πανεπιστημιακοί ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ και ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΟΥΛΛΑΣ, καθώς και η ανιψιά του POPI MUTAFOVA BAPNA.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Βοηθός σκηνοθέτη: Μ. Παναγιωτόπουλος
Αφήγηση: Μάγια Λυμπεροπούλου
Επιμέλεια εκπομπής: Χρύσα Προκοπάκη
Κείμενα: Θεανώ Μιχαηλίδου
Μουσική επιμέλεια: Αιμιλία Ρόδη
Δ/νση φωτογραφίας: Συρράκος Δανάλης
Δ/νση παραγωγής: Κατερίνα Κατωτάκη
Κείμενα και ποιήματα του ΚΩΣΤΑ ΒΑΡΝΑΛΗ διαβάζουν οι
Βασίλης Παπαβασιλείου, Εύα Κοταμανίδου, Δημήτρης Καταλειφός
Παραγωγή: Τμήμα Ειδικών Εκπομπών Συμπαραγωγών Βουλγαρική Τηλεόραση-TELERIMPEX
Διάρκεια: 73΄
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ
Ντοκιμαντέρ στο οποίο σκιαγραφείται το πορτρέτο του μεγάλου Έλληνα υπερρεαλιστή ποιητή ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ (1901-1975). Ψυχαναλυτές, όπως η ΦΡΟΣΩ ΚΑΡΑΠΑΝΟΥ, ποιητές, όπως ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΚΟΣ και ο ΝΑΝΟΣ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ, και καθηγητές, όπως ο ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ και ο ΖΑΚ ΜΠΟΥΣΑΡ, αποτιμούν τόσο το ψυχαναλυτικό του έργο όσο και την τεράστια συμβολή του στην ελληνική ποίηση, καθώς υπήρξε ουσιαστικά ο εισηγητής του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις ποιητικές συλλογές του «Υψικάμινος», «Ενδοχώρα» και «Οκτάνα», αλλά και στο μεγαλόπνοο μυθιστόρημά του «Μέγας Ανατολικός». Κατά τη διάρκεια του αφιερώματος παρατίθενται στοιχεία του βίου του και των επιρροών που δέχτηκε, ενώ ακούγεται ο ίδιος να απαγγέλλει ποιήματά του, όπως την «Οδό Φιλελλήνων», να αφιερώνει το «Μορφές Αιθρίας» στον ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ και να διαβάζει αποσπάσματα από το προγραμματικό-αυτοβιογραφικό του κείμενο «Αμούρ-Αμούρ». Στο πλούσιο οπτικοακουστικό και αρχειακό υλικό που πλαισιώνει την παρουσίαση του έργου του περιλαμβάνονται ανέκδοτες φωτογραφίες του ίδιου, καθώς και το χειρόγραφο της έκδοσης του 1960 «Γραπτά ή Προσωπική μυθολογία», έργο σταθμός στη νεοελληνική λογοτεχνία.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Διεύθυνση Παραγωγής: Χριστόφορος Μουρίκης
Βοηθός Παραγωγής: Ελευθερία Καποκάκη
Μουσική: Γιώργος Παπαδάκης
Διευθυντής Φωτογραφίας: Συρράκος Δανάλης
Επιστημονικοί σύμβουλοι: Σταύρος Πετσόπουλος, Μιχάλης Χρυσανθόπουλος
Αφήγηση-Σενάριο: Μιχάλης Χρυσανθόπουλος
Αναγνώσεις ποιημάτων και αποσπασμάτων: Αντρέας Εμπειρίκος
Διαβάζει επίσης ο: Αλέξης Κωστάλας
Μια παραγωγή της υποδιεύθυνσης εσωτερικής παραγωγής της ΕΤ-1
Διάρκεια: 53΄
Το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης ευχαριστεί θερμά την ΕΡΤ για την ευγενική παραχώρηση της άδειας προβολής των τεσσάρων ντοκιμαντέρ της Μ. Κουτσούρη.
Είσοδος ελεύθερη
Απαραίτητη η κράτηση θέσεων: 210 3418759, Δευ - Παρ 11:00 - 14:00, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.